Λοιπόν, ας πω και γω τη γνώμη μου πάνω στην ταινία που τη θυμάμαι κάπως καλύτερα από το βιβλίο.
Θα ξεκινήσω από τη σκηνοθεσία, η οποία όπως σε όλες τις ταινίες του Κιούμπρικ είναι άρτια από κάθε άποψη. Κάθε πλάνο καδράρεται αριστοτεχνικά εμπεριέχοντας και την παραμικρή λεπτομέρεια, τα οποία βοηθούν τον θεατή να καταβυθιστεί σε έναν αθέατο και εφιαλτικό κόσμο. Εκεί που τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας είναι επιμελώς θολά (όπως άλλωστε και στο βιβλίο).
Το Eyes Wide Shut είναι γεμάτο και από συμβολισμούς. Από τη συχνή χρήση των μασκών μέχρι την εξερεύνηση των κρυφών επιθυμιών και μυστικών των ατόμων και της κοινωνίας, ο Στάνλευ προσκαλεί τον θεατή να ερμηνεύσει το νόημα πίσω από κάθε σκηνή. Η αμφισημία της ταινίας ενθαρρύνει πολλές ερμηνείες, και συνεχίζει να εμπνέει συζητήσεις για τα κρυμμένα νοήματά.
Χωρίς να είμαι απόλυτα βέβαιος, κάθε χαρακτήρας του βιβλίου και της ταινίας συμβολίζει ανθρώπινες αδυναμίες, ενδόμυχες σκέψεις έτσι ώστε η σκηνή της τελετής να γίνει ακόμα πιο εφιαλτική.
Το επίμονο πιάνο και τα βαλς που ακούγονται προσδίδουν μια μυστηριακή ατμόσφαιρα.
Ο Κιούμπρικ απέφυγε ευκολίες και εξηγήσεις, γιατί μέσα στο μυαλό του είχε κατασκευάσει τον κόσμο της ταινίας, η οποία λειτούργησε και σαν καθρέφτης της παρακμής των ΗΠΑ και εν γένει του Δυτικού πολιτισμού. Σε αυτό το σημείο, ο Κιούμπρικ εκμεταλλεύτηκε το βιβλίο και ουσιαστικά το μετουσίωσε σε σύγχρονη δημιουργία.
Πάμε στον πρωταγωνιστή τώρα!
O Τομ Κρουζ είναι ένας συνηθισμένος άνθρωπος — ένας γιατρός μεσαίας τάξης στη Νέα Υόρκη — που αρχικά φαίνεται να είναι αδιάφορος. Ωστόσο, καθώς εξελίσσεται η ταινία, ο χαρακτήρας του φαίνεται αρκετά ταραγμένος, με εμμονές, ανασφάλεια, περιέργεια και μια εμμονική ανάγκη να έρθει αντιμέτωπος με τις κρυμμένες, σκοτεινές πτυχές των δικών του επιθυμιών.
Η φαινομενικά ψυχική του ηρεμία ταράζεται από την ομολογία της γυναίκας του ότι είχε σκεφτεί να τον απατήσει ή κάτι τέτοιο. Ο Κιούμπρικ αρχίζει να δημιουργεί τον χαρακτήρα με τρόπο μοναδικό. Ο αστός γιατρός που νόμιζε πως είχε τον τέλειο γάμο, σιγά σιγά καταβάλλεται από περιέργεια για τις κρυμμένες επιθυμίες των ανθρώπων που τον οδηγούν εν τέλει στη μυστική τελετή όπου ουσιαστικά έρχεται σε επαφή με τον αθέατο κόσμο των ορίων της ανθρώπινης σεξουαλικότητας και των μυστικών που κρατούν οι άλλοι από αυτόν και ίσως σαν και αυτόν...
Αν και αρχικά παρουσιάζεται ως ένας συμπαθητικός χαρακτήρας— ένας σύζυγος που προσπαθεί να κατανοήσει τα συναισθήματα της γυναίκας του — σύντομα τον βλέπουμε να εμπλέκεται σε καταστάσεις που αμφισβητούν το ηθικό του αξιακό σύστημα.
Για παράδειγμα, η συμμετοχή του στη μυστική σεξουαλική τελετή, κλονίζει την αντίληψή του για το σωστό και το λάθος, και η συμπεριφορά του καθ' όλη τη διάρκεια του ταξιδιού του γίνεται ολοένα και πιο εκκεντρική και εγωιστική.
Για μένα δεν είναι ούτε ήρωας, δεν είναι κακός, δεν είναι εγωπαθής, απλά είναι ένας άντρας τα κίνητρα του οποίου επισκιάζονται από προσωπικές αμφιβολίες, φόβο και επιθυμία.
Αυτά τα ολίγα...
Θα ξεκινήσω από τη σκηνοθεσία, η οποία όπως σε όλες τις ταινίες του Κιούμπρικ είναι άρτια από κάθε άποψη. Κάθε πλάνο καδράρεται αριστοτεχνικά εμπεριέχοντας και την παραμικρή λεπτομέρεια, τα οποία βοηθούν τον θεατή να καταβυθιστεί σε έναν αθέατο και εφιαλτικό κόσμο. Εκεί που τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας είναι επιμελώς θολά (όπως άλλωστε και στο βιβλίο).
Το Eyes Wide Shut είναι γεμάτο και από συμβολισμούς. Από τη συχνή χρήση των μασκών μέχρι την εξερεύνηση των κρυφών επιθυμιών και μυστικών των ατόμων και της κοινωνίας, ο Στάνλευ προσκαλεί τον θεατή να ερμηνεύσει το νόημα πίσω από κάθε σκηνή. Η αμφισημία της ταινίας ενθαρρύνει πολλές ερμηνείες, και συνεχίζει να εμπνέει συζητήσεις για τα κρυμμένα νοήματά.
Χωρίς να είμαι απόλυτα βέβαιος, κάθε χαρακτήρας του βιβλίου και της ταινίας συμβολίζει ανθρώπινες αδυναμίες, ενδόμυχες σκέψεις έτσι ώστε η σκηνή της τελετής να γίνει ακόμα πιο εφιαλτική.
Το επίμονο πιάνο και τα βαλς που ακούγονται προσδίδουν μια μυστηριακή ατμόσφαιρα.
Ο Κιούμπρικ απέφυγε ευκολίες και εξηγήσεις, γιατί μέσα στο μυαλό του είχε κατασκευάσει τον κόσμο της ταινίας, η οποία λειτούργησε και σαν καθρέφτης της παρακμής των ΗΠΑ και εν γένει του Δυτικού πολιτισμού. Σε αυτό το σημείο, ο Κιούμπρικ εκμεταλλεύτηκε το βιβλίο και ουσιαστικά το μετουσίωσε σε σύγχρονη δημιουργία.
Πάμε στον πρωταγωνιστή τώρα!
O Τομ Κρουζ είναι ένας συνηθισμένος άνθρωπος — ένας γιατρός μεσαίας τάξης στη Νέα Υόρκη — που αρχικά φαίνεται να είναι αδιάφορος. Ωστόσο, καθώς εξελίσσεται η ταινία, ο χαρακτήρας του φαίνεται αρκετά ταραγμένος, με εμμονές, ανασφάλεια, περιέργεια και μια εμμονική ανάγκη να έρθει αντιμέτωπος με τις κρυμμένες, σκοτεινές πτυχές των δικών του επιθυμιών.
Η φαινομενικά ψυχική του ηρεμία ταράζεται από την ομολογία της γυναίκας του ότι είχε σκεφτεί να τον απατήσει ή κάτι τέτοιο. Ο Κιούμπρικ αρχίζει να δημιουργεί τον χαρακτήρα με τρόπο μοναδικό. Ο αστός γιατρός που νόμιζε πως είχε τον τέλειο γάμο, σιγά σιγά καταβάλλεται από περιέργεια για τις κρυμμένες επιθυμίες των ανθρώπων που τον οδηγούν εν τέλει στη μυστική τελετή όπου ουσιαστικά έρχεται σε επαφή με τον αθέατο κόσμο των ορίων της ανθρώπινης σεξουαλικότητας και των μυστικών που κρατούν οι άλλοι από αυτόν και ίσως σαν και αυτόν...
Αν και αρχικά παρουσιάζεται ως ένας συμπαθητικός χαρακτήρας— ένας σύζυγος που προσπαθεί να κατανοήσει τα συναισθήματα της γυναίκας του — σύντομα τον βλέπουμε να εμπλέκεται σε καταστάσεις που αμφισβητούν το ηθικό του αξιακό σύστημα.
Για παράδειγμα, η συμμετοχή του στη μυστική σεξουαλική τελετή, κλονίζει την αντίληψή του για το σωστό και το λάθος, και η συμπεριφορά του καθ' όλη τη διάρκεια του ταξιδιού του γίνεται ολοένα και πιο εκκεντρική και εγωιστική.
Για μένα δεν είναι ούτε ήρωας, δεν είναι κακός, δεν είναι εγωπαθής, απλά είναι ένας άντρας τα κίνητρα του οποίου επισκιάζονται από προσωπικές αμφιβολίες, φόβο και επιθυμία.
Αυτά τα ολίγα...
