Τίτλος: Μεφίστο
Πρωτότυπος τίτλος: Mephisto
Συγγραφέας: Klaus Mann
Μετάφραση: Ζαχαριάδου Μαργαρίτα
Εκδόσεις: Άγρα
Χρονολογία έκδοσης: 2020
Πρώτη έκδοση: 1936
Αριθμός σελίδων: 448
Ένας ηθοποιός ενός μικρού θεάτρου στο Αμβούργο, κλείνει μια συμφωνία με τον Διάβολο και προσαρμόζει την τέχνη και το ταλέντο του στη φασιστική ιδεολογία του 3ου Ράιχ.Ο Χέφγκεν γεμάτος συμπλέγματα που ξεκινάν από τη μικροαστική του καταγωγή και καταλήγουν στην αμφισβήτηση του υποκριτικού ταλέντου διαλέγει έναν δρόμο που θα τον οδηγήσει στην κορυφή του καλλιτεχνικού στερεώματος.
Ο Κλάους Μαν σχεδόν από την αρχή ξεκαθαρίζει πως ο ήρωας του δεν έχει κάποιον σταθερό ηθικό κώδικα, δεν πιστεύει στον εαυτό του - και το ταλέντο του - και συν τοις άλλοις, κρύβει διαστροφές που τις ικανοποιεί με τη μαύρη Αφροδίτη του. Ο φιλόδοξος ηθοποιός είναι ένας χαμαιλέοντας. Ξέρει ακριβώς πότε και τι πρέπει να κάνει ώστε να κερδίζει την εκτίμηση του περίγυρού του, ο οποίος απαρτίζεται από χαρακτήρες και πρόσωπα που ουσιαστικά συμβολίζουν ιδεολογίες και ανθρώπινες αδυναμίες και εν τέλει τον κατευθύνουν στο δρόμο προς την κορυφή.
Ο Χέφγκεν εισχωρεί σταδιακά, όχι τυχαία, στην καρδιά του ναζιστικού καθεστώτος, έτσι ώστε ο συγγραφέας να μπορέσει να αναδείξει και κατ' επέκταση να στηλιτεύσει τον παραλογισμό και την υποκρισία της Ναζιστικής Γερμανίας. Ο Φασισμός έκρυψε επιμελώς το πρόσωπο που από ένα λαό σε παρακμή, που πίστεψε πως ο Μεσσίας της χώρας είχε τη μορφή του Χίτλερ.
Όταν όμως αποφάσισε να δείξει το πραγματικό του πρόσωπο τότε από την αγριότητα και τα εγκλήματα δε γλύτωσαν ούτε ακόμα και πιστοί οπαδοί του.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο νεαρός ηθοποιός Χανς Μίκλας, ο οποίος από την αρχή του βιβλίου αδημονεί να ανέβει στην εξουσία ο Χίτλερ, πιστεύοντας πως τα πάντα θα αλλάξουν και τελικά διαπιστώνει με τον χειρότερο τρόπο, πως κι αυτός ακόμα ήταν ένας χρήσιμος ηλίθιος που βοήθησε στο να πάρουν την εξουσία στα χέρια τους οι Ναζί.
Παρ ΄όλο που είναι ξεκάθαρο σε ποιους ισχυρούς άντρες του Καθεστώτος αναφέρεται ο Μαν, ποτέ δε διαβάζουμε τα ονόματα τους. Διαβάζουμε για τον Υπουργό Προπαγάνδας που προφανώς είναι ο Γκέμπελς, για τον Πρωθυπουργό ο οποίος μάλλον είναι ο Γκέρινγκ και φυσικά για τον υπέρτατο ηγέτη Φύρερ. Επίσης, ο Μαν, αντιπαθούσε πάρα πολύ το μνηστήρα της αδελφής του (ο οποίος ήταν ηθοποιός και είχε συνταχθεί με τους Ναζί) γιατί θεωρούσε πως τους είχε χωρίσει ως αδέλφια και αυτό ήταν και η αφορμή να δημιουργήσει ως χαρακτήρα τον Χέντρικ Χέφγκεν, τον αμοραλιστή ηθοποιό.
Όμως ο Μεφιστοφελής δε θα είναι ο ρόλος που θα αποκαλύψει τον πραγματικό Χέφγκεν. Εκεί ξεγελάστηκε και ο ίδιος. Ο ρόλος που θα λειτουργήσει ως καθρέφτης θα είναι αυτός του Άμλετ. Εκεί ο Χέντρικ θα δει τον πραγματικό του εαυτό, τις αδυναμίες του, την έλλειψη ιδεολογίας και τη μετριότητα της υποκριτικής του ικανότητας, οδηγώντας τον στην πλήρη κατάρρευση.
Αν δεν υπήρχαν οι θηριωδίες του Ναζισμού, τότε ο Κλάους Μαν δε θα έγραφε αυτό το μνημειώδες έργο και φυσικά ούτε ο πατέρας του θα έγραφε το δικό του αριστούργημα. Μια περίεργη λοιπόν αλληλουχία! Τόσο περίεργη όσο η σχέση του Κλάους Μαν με τον πατέρα του!
Το βιβλίο είναι ένα αριστούργημα, από κάθε άποψη. Η έκδοση της Άγρας πολύ προσεγμένη και η μετάφραση εξαιρετική.
Επίσης υπάρχει και μια αρκετά διαφωτιστική εισαγωγή, η οποία διαβάζεται αφού τελειώσει το βιβλίο.